Co kołacze w starym meblu?

Na pomysł tematu wpisu wpadłam dzięki Violcio11, jej dedykuję ten post (zajrzyjcie koniecznie do jej niesamowitego bloga). Kilka razy zostałam poproszona o poradę w sprawie zwalczania drewnojadów. Sama nie posiadam praktyki w tym temacie, ale zgromadziłam trochę informacji***. Dobry wywiad to podstawa, nigdy nie wiadomo, kiedy przyjdzie mi się z nimi zmierzyć…A może komuś się ta wiedza przyda?
Charakterystyka przeciwnikaKołatek domowy (Anobium punctatum) najgroźniejszy ze szkodników drewna. Myli się go często z kornikiem. Również jest szkodnikiem, tyle że kornik atakuje drzewa (żywe), kołatek zaś (podobnie jak równie groźny spuszczel) drewno: elementy konstrukcji, meble, ramy obrazów, rzeźby, niekiedy także wyroby z wikliny. Stanowi utrapienie zbieraczy staroci, gdyż właśnie zabytkowe meble upodobał sobie szczególnie.Jego larwy o długości 3-4 mm, rozwijające się przez 2-3 lata a nawet dłużej, są bardzo żarłoczne. Pożywiają się drewnem iglastym i liściastym, drążąc w nich chodniki o średnicy 2 mm.

Ślady bytności:

O obecności kołatków informują nas nocne chroboty dobiegające z mebla (które dawniej ludziom kojarzyło się z kołataniem dusz brrr!) oraz małe okrągłe otworki w drewnie i sypiący się z nich na podłogę pył, który stanowi mączka drzewna i odchody larw.

Co stwór lubi:

Najbardziej sprzyjająca mu temperatura to 22-23 st. C i 70 % względnej wilgotności powietrza. Raczej nie spotkamy go w mieszkaniach z centralnym ogrzewaniem, w których dla kołatka jest zbyt ciepło i sucho, chyba że zostanie przyniesiony w starym meblu.

Różne metody pozbycia się "stwora-potwora"

Nagrzewanie

Kołatek, a szczególnie jego larwy, nie są jednak odporne na wyższe temperatury.

Metodą jego zwalczania może być nagrzewanie drewna do 50-60 stopni. Niższe temperatury są również dla niego szkodliwe, ale po wyżej 50 zabójcze. W walce z kołatkiem stosuje się na ogół ogrzewanie punktowe, bo owad żeruje tylko w określonych miejscach, dlatego nie trzeba ogrzewać całego mebla. Warto pamiętać, że drewno ogrzewa się bardzo powoli. Do nagrzewania można stosować różne urządzenia, natomiast najlepiej urządzenia typu promienniki. np. lampy podczerwieni. Dobrym środkiem dezynsekcji drewna są promienie gamma, które wykazują bardzo dobrą przenikliwość.

Gazowanie (fumigacja)

Bardzo dobrym sposobem zwalczania kołatka jest zagazowywanie kanałów odpowiednim do tego celu gazem, ale jest to metoda kłopotliwa ponieważ wymaga zastosowania specjalnej komory lub pomieszczenia zamkniętego i starannie uszczelnionego. Stąd też wykonywana przez wyspecjalizowane firmy.

Chemicznie

GOTOWE PREPARATY

Kołatka można zwalczać również za pomocą gotowych środków chemicznych (do smarowania lub do wstrzykiwania). Jest cała gama produktów np.: Owadofos, Hylotox, Paraloid, Thiovit, Osolan, Fongitol, Foschlor itd. W sklepach budowlanych lub ogrodniczych należy kupić ten dostępny i niekoniecznie najdroższy, a potem przystąpić do pracy.

Wstrzykiwanie

1. Delikatnie opukujemy mebel drewnianym lub gumowym obijakiem, żeby usunąć z wydrążonych przez kołatki kanalików drewnianą "mączkę". Można też za pomocą odkurzacza spróbować wysysać "mączkę" z kanalików.
2. Za pomocą dużej strzykawki lekarskiej oraz igły do zastrzyków dożylnych wstrzykujemy powoli do otworów środek owadobójczy tak długo, aż płyn zacznie się wylewać.
3. Wycieramy do sucha ściekający płyn, żeby nie było plam
4. Po wstrzyknięciu preparatu zaklejamy otwór szczelnie ciepłym woskiem pszczelim, kitem albo zalewamy odrobiną parafiny.

Smarowanie i foliowanie

1. Usuwamy „mączkę” z kanalików (patrz wstrzykiwanie)
2. Nanosimy pędzlem środek owadobójczy - trzykrotnie, w godzinnych odstępach.
3. Szczelnie owijamy mebel folią malarską, którą zdejmujemy po 24 godz.

Uwaga: wszystkie czynności wykonujemy w gumowych rękawicach i pracujemy w dobrze wietrzonym pomieszczeniu! Dodatkowe porady: http://www.xk32kdkx2d0d.az.pl/poradnikwp/p_zwalczanierobakow.htm

DOMOWE SPOSOBY

Metody te są bardziej "ekologiczne", ale ich wadą jest długi czas trwania i podobno niska skuteczność.

Kąpiele w terpentynie

Do terpentyny możemy włożyć na 3-4 dni niewielki przedmiot z drewna zaatakowany przez kołatki, np. rzeźbę. Powinien być całkowicie zanurzony w płynie, który wsiąka w drewno i niszczy szkodnika. Terpentynę do tego celu można używać kilkakrotnie.

Mieszanki do wstrzykiwania

• Do butelki wlać 10 łyżeczek od herbaty nafty i 10 łyżeczek terpentyny, dodać 1 czubatą łyżeczkę naftaliny w łuskach lub w proszku i całość mocno skłócić, pozostawiając aż do całkowitego rozpuszczenia się naftaliny. Jeśli w domu mamy tylko terpentynę, nie szukamy nafty, ale robimy zastrzyki z terpentyny
• roztwór naftaliny w benzynie, mieszanina terpentyny i nafty w proporcji 3:1.

„Cztery nóżki w puszkach”

Niektórzy próbują ratować duże, ciężkie meble przez wstawienie ich nóżek do blaszanych puszek (pojemników, misek) wypełnionych terpentyną lub którąś z podanych wyżej mieszanek. Co kilka dni uzupełniamy jej ilość.

Tą samą metodę można wykorzystać przy użyciu gotowych preparatów owadobójczych.

„Kuracja octowa”

Mebel z drewna surowego niepoliturowanego nacieramy codziennie od wewnątrz i z zewnątrz wysokoprocentowym octem spirytusowym. Po 4 tygodniach robimy 2-3-tygodniową przerwę, po czym - jeśli zauważymy nadal ślady obecności kołatka - zabieg powtarzamy. W tym przypadku jednak zwalczenie szkodnika okupujemy pewnym zniszczeniem mebla, który wymagać będzie renowacji: porządnego oczyszczenia z szorowaniem włącznie, polerowania bądź powleczenia politurą.

„Kuracja cebulowa”

Inna metoda, stosowana dawniej z powodzeniem - zwłaszcza na wsi, polega na dokładnym wcieraniu w drewno, zwłaszcza w okolice wygryzionych otworków, soku z cebuli. Kolistymi ruchami pocieramy mebel przekrojoną na pół cebulą. Po 2 tygodniach takich codziennych zabiegów przerywamy je na 2 tygodnie i potem ponawiamy. Jeśli sprzęt jest bardzo zniszczony, kurację powtarzamy kilkakrotnie, rozciągając ją nawet na 3-4 miesiące.

Inne Kuracje z komentarzy Blogowiczek:
Wg Folkmyself: wyszorować domestosem
Wg Violcio: wystawić mebel na silny mróz
Wg Madalinki: spryskiwacz do kwiatków+benzyna